“Zeytin Urfa için stratejik bir üründür”

HOCAM ÖNCELİKLE SİZDEKİ AĞAÇ SEVGİSİ NEREDEN GELİYOR?HOCAM ÖNCELİKLE SİZDEKİ AĞAÇ

SEVGİSİ NEREDEN GELİYOR?

Çocukluğumuzdan, genlerimizden gelen bir sevgi . Urfa'da bizim kuşağın bağı, bahçesi vardı. Veya kendisin bağı bahçesi olmasa bile bir başkasının bağı bahçesinde yaşardı. Urfa verimli bir araziye sahip şehirdir ve tarıma uygunluğu nedeniyle binlerce yıldır insanlar bu şehirde yaşamış ve yaşamaya devam ediyor. Bunun yanı sıra biz Cenabı Hakk'ın yarattığı her şeyin bir hikmeti olduğuna inanırız. Rabbimiz kendi yarattığı bir şeyi bize ayrı bir şekilde övüyorsa ayrı bir hikmeti vardır. Kur'an-ı Kerim'de altı yerde zeytin övülüyor. Bende zeytin üzerine çalışmayı ayrı bir ibadet olarak görüyorum ve diğer ibadetlerimize ilaveten ağaç dikmeyi özellikle zeytin dikmeye, teşvik etmeye çalışıyorum, çalışıyoruz.

ARKADAŞLARINIZ İLE BİRLİKTE KURDUĞUNUZ ZEYTİN AĞACI PLATFORMU VESİLESİ İLE URFA'YA ZEYTİN AĞAÇLARI DİKİLMESİNİ MÜCADELESİNİ VERİYORSUNUZ. NEDEN ZEYTİN AĞACI?

Urfa sahip olduğu bereketli topraklar, su kaynakları ve iklimi ile binlerce yıldır tarım yapılan bir şehir. Bunun yanı tarihi ve kültürel verilere baktığımız zaman zeytinin anavatanı diyebileceğimiz bir şehir. Hal böyle iken yılların getirdiği iklim değişikliği, kuraklık neticesinde ağaç varlığımız neredeyse yok olma noktasına gelmiş durumda. İşte bizlerde Zeytin Ağacı Platformuna gönül vermiş arkadaşlarımız ile birlikte ağaç varlığımız artırmak için yola çıktığımız zaman bilimsel verilerin ve çalışmaların ışığında bölgeye ve Urfa'ya zeytin dikilmesinin en doğru karar olduğuna ulaştık.

Arkadaşlarımız ile birlikte; Verilere, bilimsel çalışmalara ve gözlemlere dayanarak yaptığımız çalışmalarda ekilecek ağaçların özellikle köylü vatandaşlarımız tarafından benimsenmesi, dikilen ağaçların korunması açısından onlara ekonomik bir değer katmasının önemine inandık. Bu tespitten sonra; zeytin ağaç olarak 365 gün yaprağını dökmeyen sürekli yeşil kalan bir ağaç türü. En önemlisi bir çok alanda kullanılabilen bir çok çeşidi olan önemli bir meyveye, ürüne sahip bir ağaç. Dolayısı ile köylümüze, Urfa ekonomisine, Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlayacak bir stratejik ürün olarak zeytine karar verdik ve çalışmalarımızı bu yönde sürdürüyoruz.

DİĞER AĞAÇLARI NEDEN DÜŞÜNMÜYORSUNUZ? MESELA MEYVE AĞAÇLARI

Yanlış anlaşılmasın. Biz her türlü ağacın dikilmesini arzu ediyoruz ve teşvik ediyoruz. Ama mesele tüm Urfa'nın etrafındaki orman ve kıraç alanlarının ağaçlandırılmasına geldiği zaman stratejik ürün olarak zeytini öneriyoruz. Mesela bazı vatandaşlarımız meyve ağacı diyor; bakın bir şeftali ağacının ömrü 7-10 yıldır ve 10 yıl sonra bu ağaç ömrünü tamamlar. Çam ve meşe ağaçları oksijen verir ama oksijenin dışında her hangi bir ekonomik getirisi yok gibidir.

Bizim çalışmalarımızda ön plana çıkan incir, üzüm ve orijinal adı Şam Fıstığı olan ama Urfa Fıstığı, Antep Fıstığı diye adlandırılan ağaç oldu . Üzüm zahmetli ve bakım gerektiriyor, fıstık lüx ve muhafazası zor. Dolayısı kamuya ait arazilerde fıstık üretimi rantabl değil. Bilakis fıstığı özel arazilerde teşvik ediyoruz ve çok karlı. İncir de bereketli ama onun da hasatı, nakliyesi işlenmesi sıkıntılı. Geriye zeytin kalıyor. Zeytin her anlamda insan vücuduna faydalı , bir çok tüketim alanı olan bir ürün. Gövdesi, tanesi, çekirdeği, yağı.. Zeytin bir çok hastalığın tedavisinde kullanılıyor. Kur'an-ı Kerim'de altı yerde övülerek adı geçiyor.

ZEYTİN DE ISRARLISINIZ YANİ

Evet. Bunu bir çok yeşil sevdalısı arkadaşımız da diyor. Hatta bu arkadaşlarımız ' siz zeytinde çok ısrar ediyorsunuz. Çeşitlendirmek gerekiyor' diyorlar. Haklılar. Ama biz de şunu söylüyoruz; biz kıraç araziler için zeytini öneriyoruz. Birinci sınıf tarım arazilerinde, taban suyu yükselmiş arazilerde zeytini önermiyoruz. Diğer meyve ağaçlarına olan çekincelerimizi de demin size anlatmıştım.

Şunu da ifade temek isterim ki; Zeytin Urfa'nın kadim bir ağacıdır. Bunun altını çizerek söylüyorum. Bakın; son zamanlarda gazeteci dostum Veysel Polat beyin üzerinde ısrarla durduğu, kamuoyunun dikkatini çektiği Cudi Vadisi Anıt Zeytininin yaşı hala tespit edilmiş değil. Kimisi 300 yıllık, kimisi 1.000 yıllık kimisi ise 2.000 yıllık diyor. Şimdiye kadar kimse bakım yapmamış, ilaç atmamış, sulamamış. Bu ağaçlar yaşamını sürdürmüş. Hal böyle iken biz daha zeytinden başka hangi ağacı arayalım ki. Çam diyorlar. Devlet eli ile ekiliyor 15-20 sene emek veriliyor ve bir yangın ile bir saatte yok olup gidiyor. Halbuki bu emeği zeytine versek hem ağaçlandırma yapmış olacağı hem de ekonomiye ciddi katkıda bulunacağız. Zeytindeki ısrarımız bundandır.

ZEYTİN STRATEJİK BİR ÜRÜN DEDİNİZ, BUNU BİRAZ AÇAR MISINIZ?

Evet, altını çizerek söylüyorum ki; zeytin Türkiye için stratejik bir üründür. AB bize bir koşul öne sürüyor; AB'ye girdiğiniz zaman zeytin ağaçlarınızın sayısını tespit edeceğiz ve artık zeytin ağacı ekmeyeceksiniz. Allah, Allah.. Diğer ağaçlar için bir şey demiyorlar ama zeytin için sınırlama getiriyorlar. Buradan anlıyoruz ki zeytin stratejik bir ürün. İşte bizde diyoruz ki; madem stratejik bir ürün, madem bizim imkanımız var neden dikmeyelim?

HEDEFİNİZDE KAÇ AĞAÇ DİKMEK VAR?

10 milyon ağaç dikmek gibi bir hedefimiz var. Urfa'nın bu ağaçları dikmek için arazisi var. Zeytini önerdiğimiz arazilerde zaten verimsiz araziler. Kıraç ve bomboş duruyor. Bir kısmı Maliye Bakanlığına bir kısmı de diğer kamu kurumlarına ait araziler. İşte buralarda zeytin ağacı ekilirse ve bunun bakımı, hasatı ekilen bölgedeki köylü vatandaşlarımıza verilirse o zaman hem Urfa'yı ağaçlandırmış oluruz hem de şehrimize müthiş bir ekonomik değer kazandırmış oluruz.

ZEYTİNLE İLGİLİ SORULARDAN SONRA ZEYTİN AĞACI PLATFORMUNA GELELİM. PLATFORMUN KURULUŞU, AMACI, FAALİYETLERİ HAKKINDA BİLGİ ALABİLİR MİYİZ?

Ağaç, ağaçlandırma, zeytin ağacı dikme gibi konulara yaklaşık 30 yıldır arkadaş çevremizde konuşuyoruz, tartışıyoruz. Bu konu şimdiki bir mesele değil. Kurumlarımızın başındaki yetkililere, ilgililere derdimizi anlatıyoruz. Herkes bizi haklı buluyor. Ama adım atan kimse olmuyor. Ama unları anlatırken bizim her hangi bir siyasi gücümüz, yaptırım gücümüz yoktu. İşte bizde arkadaşlarımız ile yaptığımız istişarelerde kamu oyunu arkamıza almak, farkındalık oluşturmak ve vatandaşlarımızın bu konudaki katılımını sağlamak amacı ile Zeytin Ağacı Platformunu 20 Ocak 2016'da kurduk.

Mehmet Emin Sanlı, Abdullatif Yetkin, Cemil Yetkin, Erdal Erbil, İbrahim Halil Mutlu, İsmail Memduh Turanoğlu, Metin Çadırcı, Miraç Güllüoğlu, Mustafa Hakkı Aktar, Mustafa Gerger, Tevfik Ethemoğlu, Prof. Dr. Gürbüz Aksoy, Bekir Sıtkı Açanal, Şeref Şelli, Şeyda İpekçioğlu, Timuçin Taş, Yusuf Hızar ve şu an ismini sayamadığım bir çok arkadaşlarımız ile birlikte zeytin ağacı sevdası ile bir araya gelmiş insanlarız. Hepsi de konusunda uzman, gayretli ve çalışkan insanlar. Bu çabaları birlikte gösteriyoruz. Acizane içlerinde en yaşlı ben olduğum için yaşımıza hürmeten bir nevi sözcü gibi beni öne sürdüler. Platformu kurduktan sonra daha önce ferdi olarak dile getirdiğimiz meseleleri Valilik, Orman Bölge Müdürlüğü, Harran Üniversitesi, TİGEM gibi ilgili kurumlara, ilgili Bakanlıklara, Milletvekillerine, Belediye Başkanlarına anlatarak zeytin ağacının Urfa ve Türkiye için önemine vurgu yaptık. Bunun yanı sıra 2 Nisan 2016 tarihinde zeytinle ilgili yaklaşık 500 kişinin katılımı ile panel gerçekleştirdik.

Ki bu tür panellere katılım çok az olur ve bizim panelimize katılanların en az yarısı zeytin konusunda uzman kişilerdi ve biz bu panelden çok önemli kazanımlar elde ettik. 8 Mart 2017 de Devteşti Mahallesinde imara açılan bölgelerde inşaat alanlarındaki 150-200 yıllık zeytin ağaçlarını yerinden alarak başka yerlere diktik. Sağ olsunlar inşaat yapan kardeşlerimiz Platformumuza bu ağaçları bağışladılar. Sağ olsunlar Belediyelerimiz bize bu konuda teknik destek verdiler ( Ağaç sökme makinaları, kamyonlar, personel) Bu ağaçların bir kısmını Büyükşehir Belediyesi Cumhuriyet Sosyal Tesislerine, bir kısmını Müze bahçesine naklettik ve bir kısmında okulların bahçelerine diktik. Allah'a çok şükür bu ağaçların tamamı yaşadı. ( Ki zeytin rahatlıkla mevsim farkı olmaksızın taşınır ve nakledilmesi en kolay ağaçtır. Bir yerden söküp başka yere rahatlıkla nakledilebilip dikilebilir, yaşatılabilir). Bunun yanı sıra faaliyet olarak çeşitli platformlarda, medya organlarında dilimiz döndüğü kadar zeytin ve zeytin dikiminin önemini anlattık ve anlatmaya da devam ediyoruz.

BU ÇALIŞMALARINIZA ŞANLIURFA KAMUOYUNUN İLGİSİ VE TEPKİSİ NE OLDU?

Kitleleri her hangi bir konuda harekete geçirmek çok kolay değildir. Allah'a çok şükür ki .biz herhalde güzel şeyler söylüyoruz ki, onun için kamuoyundan çok güze geri dönüşler alıyoruz. Bu çok olumlu bir şey ve insani gelecek açısından umutlandırıyor. Yalnız bazı şeylerde oluyor; bazen bizi dinleyen vatandaşlarımız 'hocam sizi dinledik. Ben tarlama, bahçeme zeytin ağaçları dikeceğim' diyor. Bizde verimli arazilere olmaz. Kıraç yerlere dikin diyoruz. Özetle vatandaşlarımızın da zeytin konusunda bilinçlendiğini söyleyebiliriz.

GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE ŞANLIURFA GAZETECİLER BİRLİĞİ BAŞKANI VE YEMYEŞİL URFA PLATFORMU ÜYESİ VEYSEL POLAT İLE BİRLİKTE CUDİ VADİSİ ANIT ZEYTİNİ ZİYARET ETTİNİZ. YENİ ZEYTİN AĞAÇLARI DİKTİNİZ. AĞAÇLARIN GÖBEKLİTEPESİ'DE DENEN BU ZEYTİN AĞACININ KARDEŞLERİ DE URFA TOPRAĞI İLE BULUŞACAK MI?

devletin bize destek olması, devlet gücünün harekete geçmesi lazım. Biz Veysel bey ile devletten beklediğimiz budur. Biz çok çırpınıyoruz ve karşımıza bazı sorular çıkıyordu. ' Zeytinde ısrar ediyorsunuz. Verimsiz arazide zeytin olur mu?' ' su vermek lazım' 'bakım yapmak lazım' diye. Doğru diyorlar. Bunlar yapılırsa ürün çok daha bereketli olur. Ama bunlar olmazsa bile zeytin ağacı pek ala yaşayabiliyor. Biz bunu ispat etmeye çalışıyoruz ve İşte Cudi Vadisi Anıt Zeytin Ağacı bunun en canlı örneğidir. Anıt zeytin ağacı bize ne diyor; Asırlardır yaşıyorum; bana kimse su vermedi, ilaç, gübre vermedi. Bakım yapmadı. Ama hala yaşıyorum ve zeytin veriyorum' diyor. Bütün bu anlattıklarımız en canlı şahidi hala yaşıyor orda. Bu ağaç bunu ispat ediyor. Fazla söze ne hacet?

Bu kampanyayı başlatan insanları başta tebrik ediyorum. Bu arkadaşlardan bazıları benim samimi dostum ve arkadaşlarımdır. Bu arkadaşlarımız memleketini, doğayı seven insanlardır ve Fi Sebilillah yola çıkmış insanlardır. Onları tebrik ve takdir ediyorum. Bu çalışmada beraber çalışıyoruz ve birbirimizi destekliyoruz. Ayrımız- gayrımız yok. Fakat biz daha önce yola çıkmış bir Platform olarak bizim tecrübemiz biraz daha fazla diyebilirim. Biz uzman insanlar ile yola çıktığımız ve uzun süreler ağaçlandırma konusunda araştırmalar yaptığımız için Urfa'ya dikilecek ağaç çeşitleri konusunda tekrar başa dönmek bizim işimize gelmiyor. Her türlü çabayı destekliyoruz ama bahsettiğim sebeplerden dolayı Zeytin Ağacı Platformu olarak biz ağaçlandırma kampanyalarında zeytin ısrarımızı sürdürüyoruz. Tekrar ediyorum; zeytin stratejik bir ürün.

TAM BURADA SORAYIM HOCAM; EĞER HAYALLERİNİZ GERÇEKLEŞİRSE URFA TÜRKİYE VE ORTADOĞU'NUN ZEYTİN BAŞKENTİ OLABİLİR DİYEBİLİR MİYİZ?

Urfa zeytin için arazisi, iklimi, insan kaynağı olarak her anlamda çok müsait bir yer. Eğer biz bu konuda adım atabilirsek, sizin deyiminiz ile hayalimiz gerçek olursa abartmıyorum, tüm samimiyetim ile söylüyorum; değil Urfa'nın tüm Türkiye'nin ekonomisini katlayacak sonuçlar elde ederiz. Tek handikabımız yetkililerimizin bu konuda harekete geçmesi. 10 milyon ağaç ne demek? 400-500 yıl yaşayan ürün veren bir ağaç ne demek?

BÜROKRASİNİN, YETKİLİ KURUMLARIN VURDUM DUYMAZLIĞI VEYA HANTALLIĞI AZMİNİZİ KIRIYOR MU?

Herkes kendi görevini yapıyor diyelim de hantallık konusunda başka sebepler mi var bilmiyorum. Bize düşen çaba sarf etmek. Eğer ilgili kurumlar daha duyarlılık gösterirse ülke için hayırlı bir çalışmaya imza atarız diye düşünüyorum.

BU ÇALIŞMALARINIZDA URFA MEDYASINDAN BEKLENTİLERİNİZ NELERDİR? FAALİYETLERİNİZİN VE ÇABALARINIZIN TANITIMINDA URFA MEDYASINDAN GEREKLİ DESTEĞİ ALABİLİYOR MUSUNUZ?

Gerekli desteği alabileceğimizi umuyoruz. Son zamanlarda bize karşı haber anlamında bir teveccüh ve destek var. Tabii STK biz de kendimizi iyi tanıtamadık. İnşallah yapacağımız ziyaretler, kuracağımız iletişim ile Urfa Medyasının da bu hayırlı çalışmaya katkı sunacağına da inancımızı belirtmek isterim. Bize bu desteği verenlere ve verecek olan gazeteci arkadaşlarımıza da şimdiden yürek dolu teşekkürlerimi sunuyorum.

GELECEK KUŞAKLARA, GENÇLERİMİZE MESAJLARINIZ NELERDİR?

İnsanlar diğer insanlara yararlı olabilmek için uğraşırlarsa insandırlar. Kendi menfaatleri için uğraşan insanların diğer canlılardan farkı kalmaz. Gelecek kuşaklarımız, gençlerimiz iyi insan olabilmek için insanların faydası olan işler ile uğraşsınlar. Ki bu ağaç dikmek, yeşili sevmek te bu faydalı işlerden birisidir.

EKLEMEK İSTEDİKLERİNİZ NELERDİR?

Öncelikle size ve gazetenize bu röportaj imkanından dolayı teşekkür ediyorum. Zeytin Ağacı çabamıza verilecek olan destekler ile Urfa'nın geleceğine ilişkin önemli bir katkıya imza atacağımıza inanıyorum ve bu çabamızı destekleyen, emek veren, omuz veren herkese teşekkür ediyorum.