Ağız kokuları ağız içerisinde meydana gelen lokal nedenlerden dolayı olabildiği gibi vücudun diğer bölgelerinde meydana gelebilmektedir. Hoş olmayan bu ağız kokularını yaşayan kişiler sıklıkla ağız kokusu hangi doktor bakar şeklinde aramalar yapmaktadır.

Diğer adı halitosis olan ağız kokuları uzmanlar tarafından değerlendirilirken yaş, hastalık, tokluk-açlık veya diyet gibi nedenlere göre değişiklik gösterir.

Sağlıklı kişilerde görülen ağız kokularına genellikle altta yatan bir etken neden olur ve kişinin yaşam kalitesini oldukça etkiler. Bu kişiler özellikle sabah kalktıklarında kötü bir nefes kokuyla karşı karşıya kalırlar. Bu durum uyku esnasında amilaz salgısının (tükürük salgısı) azalmasıdır. Bunun sonucunda da ağızdaki yemek kalıntıları ağır bir kokuya neden olur. Erkeklerde bu ağız kokuları özellikle sigara kullanımı gibi nedenlerle kadınlara oranla daha sık görülür. Bireyde meydana gelen ağız kokuları kişiye kokmayacağı için genelde çevresindekiler tarafından fark edilir.

Ağız Kokusunun Nedenleri Nelerdir ?

Ağız kokuları başta diş hastalıkları olmak üzere birçok faktöre bağlı olarak gelişmektedir.

Özellikle ağır kokulu besinler ağızda kötü kokuların oluşmasına neden olabilmektedir. Bu gıdalar temizlenmediğinde ise bunlarla beslenen bakterilerin sayısı artış gösterir ve ağız kokusu meydana gelir. Soğan, baharat ve sarımsak gibi bazı gıdalar yoğun ağız kokusuna neden olabilmektedir.

Özellikle erkeklerde sigara ve alkol kullanımına bağlı olarak kötü ağız kokuları görülebilmektedir. Bu ürünler sıklıkla diş eti hastalığına neden olduğu için kokular diş hastalığı nedenlidir.

Ağız kokusunun bilinen en yaygın sebebi yetersiz ve yanlış yapılan diş bakımlarıdır. Günlük en az 3 kere dişlerin fırçalanması uzman doktor tarafından önerilmektedir. Diş fırçalamanın yanı sıra diş ipi kullanımı da ağızda kalan yemek artıklarını temizleme de yardımcı olur ve kötü ağız kokularını önler. Ağız bakımının yetersiz olduğu kişilerde yemek artıkları nedeniyle dişlerde plak adı verilen yapışkan kıvamlı ve renksiz bir bakteri oluşumu gözlemlenir. Bu plaklar temizlenmediğinde diş etini tahriş eder ve irin dolu cepler oluşur. Bu irinler ise uzun vadede nefesin kötü kokmasına neden olur. Ayrıca dil üzerinde de bakteri oluşumu olabileceği için dil temizliği de sürekli yapılmalıdır.

Tükürük sıvısı ağızdaki kötü kokulara neden olan partikülleri ortadan kaldırır ve ağız temizliğine yardımcı olur. Kserostomi olarak adlandırılan ağız kuruluğunda tükürük salgısındaki azalmalar nedeniyle kötü ağız kokusu oluşabilmektedir. Ağız kuruluğuna bağlı olarak oluşan kötü ağız kokuları genellikle sabah uyandıktan sonra ortaya çıkıp gün içerisinde azalmaktadır. Bu durum ağzı açık yatma nedeni veya birtakım hastalıklar nedeniyle oluşmaktadır.

Bazı ilaçlar vücutta parçalanıp etkisini gösterdikten sonra geriye bazı atıklar bırakır. Bu kimyasal atıklar dolaşım sistemine katılır ve akciğere yerleşir. Sonrasında ise nefesten kötü kokuların gelmesine neden olur.

Ağız kokuları bazı hastalıklarda sıklıkla ortaya çıkabilmektedir. Özellikle diş çürüğü ve diş eti iltihaplanması gibi durumlar kötü bir ağız kokusu meydana gelir. Bunun dışında sinüzit, geniz akıntısı, bademcik iltihabı, farenjit, reflü ve diyabet gibi hastalıklar ağız kokusuna neden olabilmektedir. Özellikle keton cisimciğinin idrarda görüldüğü durumlarda çürük elma kokusuna benzer bir ağız kokusu meydana gelir.

Ağız Kokusu Nasıl Tedavi Edilir ?

Ağız kokusunun tedavi edilebilmesi için kokunun nedeni bulunması gerekir. Ağız kokularına ağız ve diş sağlığı doktorları bakmaktadır. Bu nedenle ağız kokusu yaşayan kişilerin en kısa sürede bir diş hekimine görünmesi gerekmektedir. Diş hekimi ağızdan gelen kokuyu koklayarak, dilin altını inceleyerek ve dişleri inceleyerek altta yatan nedeni bulmaya çalışır ve bir tedavi planlaması yapar.

Dişlerde meydana gelen plak ve atıklar nedeniyle oluşan ağız kokularında ağız gargaraları ve diş macunları kullanmak kötü kokuyu büyük ölçüde engelleyecektir. Haricen antibakteriyel madde içerikli diş macunları da kullanılabilir. Eğer ağız kokusu diş etlerinde meydana gelen bir apseden dolayı veya çürük nedeniyle oluşuyorsa buna yönelik bir tedavi planlanmalıdır. Eğer çürük bir diş nedeniyle oluşuyorsa kanal tedavi yapılmalı gerekiyorsa çürük diş ağızdan uzaklaştırılmalıdır.

Eğer sorun ağız içi nedenli değilse diş hekimi hastayı başka bir kliniğe yönlendirerek altta yatan nedenin bulunmasını sağlamalıdır. Genellikle hastalar diş hekimleri tarafından dahiliye ya da gastroenteroloji bölümlerine gönderilmektedir.