Tülay Hatimoğulları Oruç Kimdir?
Tülay Hatimoğulları Oruç, 1977 yılında Hatay’ın Samandağ ilçesinde dünyaya geldi. Arap kökenli bir Türk siyasetçi ve ekonomist olan Oruç, Demokratik Emek Partisi’nin (DEM Parti) eş genel başkanlığı görevini üstlenmektedir. Aynı zamanda, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) 27. ve 28. dönemlerinde Adana milletvekili olarak görev yapmış ve TBMM Dışişleri Komisyonu üyesi olarak çalışmalarını sürdürmüştür.
Hayatı ve İlk Yılları
Tülay Hatimoğulları, Hatay’ın Arap Alevi bir ailesine mensup olarak Samandağ’da doğdu. Küçük yaşlardan itibaren sosyal ve siyasal olaylara ilgi duymaya başladı. Lise yıllarında sosyalist fikirlerle tanışarak, bu görüşleri benimsedi. Üniversite eğitimini Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde tamamladı ve bu alandaki bilgi birikimini siyasetle harmanlayarak etkili bir kariyer inşa etti.
Hatimoğulları, Arap kültürünün yaşatılması ve Arap dilinin korunması için çeşitli girişimlerde bulundu. Bu doğrultuda, 1995 yılında Çağdaş Sanat Atölyesi’nin kurucuları arasında yer aldı. Bu atölye aracılığıyla Arapça tiyatro ve müzik çalışmaları yürüttü. Daha sonra 2015 yılında Ortadoğu Arap Halkları Araştırma Enstitüsü’nün kuruluşunda aktif rol aldı. Feminist hareketlere olan ilgisi de bu süreçte dikkat çekiciydi; 2000 yılında AMARGİ Kadın Akademisi’nin ve 2007 yılında Kadın Emeği Kolektifi’nin kuruluş çalışmalarına katkıda bulundu.
Siyasi Kariyeri
Hatimoğulları’nın siyaset sahnesine adım atışı, 2011 yılında Türkiye Barış Meclisi’nde yer almasıyla başladı. Bu mecliste, özellikle Kürt sorununun çözümüne yönelik çalışmalar yürüttü. 2013 yılında Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi’nin (SYKP) kuruluşunda görev aldı ve bu partinin merkez yönetim kurulunda bulundu. 2016 ile 2018 yılları arasında SYKP eş genel başkanlığı görevini üstlendi. Ayrıca, 2016 yılında kurulan Demokrasi İçin Birlik Hareketi (DBH) platformunun bir parçası oldu.
Hatimoğulları, 24 Haziran 2018 genel seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) Adana milletvekili seçildi. TBMM Dışişleri Komisyonu’nda aktif bir üye olarak görev yaptı. Ancak, 17 Mart 2021 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından hakkında beş yıllık siyasi yasak talebiyle Anayasa Mahkemesi’nde dava açıldı. Bu süreçte siyasi kariyerini sürdürerek, 3 Temmuz 2022’de HDP Merkez Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi. Halklar ve İnançlar Komisyonu’ndan sorumlu eş genel başkan yardımcısı olarak görev aldı. 14 Mayıs 2023 seçimlerinde Yeşil Sol Parti’den Adana milletvekili olarak yeniden meclise girdi.
Görüşleri ve Tartışmalı Çıkışları
Tülay Hatimoğulları, siyasi görüşlerinde çoğunlukla azınlık haklarının korunmasına ve demokratik bir sistemin inşasına odaklanmıştır. HDP Din ve İnanç Komisyonu eş başkanı olarak, Türkiye’deki azınlıkların kültürel haklarının Lozan Antlaşması çerçevesinde güvence altına alınması gerektiğini savunmuştur. Bu bağlamda, Türk askerlerinin Libya’ya gönderilmesine karşı çıkarak dış politikada eleştirel bir duruş sergilemiştir.
Kasım 2021’de, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile yaptığı bir tartışmada Kürdistan’ın varlığını iddia etmesi geniş yankı uyandırdı. Ayrıca, Kürt sanatçılara yönelik performans yasaklarına ilişkin hükûmetin tutumunu eleştirerek, bu tür yasakların arkasında resmi bir emir olup olmadığını sorguladı. Ancak, Orta Doğu’da sınırların yeniden çizilmesine ve olası bir Kürt devletinin kurulmasına karşı olduğunu dile getirdi. Bu açıklamaları, DEM Parti seçmenleri arasında tartışmalara yol açsa da, parti yönetimi tarafından desteklendi.
Tülay Hatimoğulları Oruç’un siyasi kariyeri, Arap ve Alevi kimliklerinden gelen zengin bir kültürel geçmişle şekillenmiştir. Farklı toplumsal hareketlerdeki etkin rolü ve azınlık haklarına verdiği önem, onu Türkiye siyasetinde dikkat çeken bir figür haline getirmiştir. Hem ulusal hem de uluslararası düzeyde, azınlıkların haklarının korunması ve demokrasi mücadelesi konusunda adından sıkça söz ettirmeye devam etmektedir.