"Şehir" denince olmazsa olmazıdır, dergicilik son dönemde.
1930'larda birçok şehirde Halkevleri Mecmuası- Dergisi, şehri çağrıştıran isimlerle resmî anlayışın temsilcisi olarak, 1950'lere kadar düzenli olarak çıkarılmış, yönetimin değişimiyle birlikte eski özelliğini kaybetmiştir.
İncelenen kimi dergilerde çıktığı şehirlere ait kıymetli kimi makalelerle incelemeler, arşivde kaldı.
Müstakil olarak çıkan kimi yerel dergiler, ya dernek ya vakıf desteklidir.
Bazı kurumların adına çıkan dergilerde şehir konulu önemli yazılar söz konusudur.
Dergilerin belirlenen zamanlarda çıkmaması, yereldekiler için önemsenmez, genelde.
Memleket eksenli çıkan yerel dergiler, farklı şehirlere dağılmış derneklerle, iş adamlarınca okunur, takip edilir.
Kimi dergi bir sayı çıkar, on sayıya ulaşmadan kapanır. Bazı sayılar, aylık değil, iki-üç-dört aylık dönemde yayınlanır. Altı ayda bir yayına sahip dergiler yanında şehre özel günlere mahsus yılda bir kez yayınlanan dergilere de rastlanır.
Şehir araştırmalarımızda her dergiyi takip etmek, şehir şehir olarak güçtür.
Kimi zaman yazdığımız dergilere dahi ulaşmadığımızı belirtelim.
Yerel dergilerin bütçe oluşturmadan çıkarılması, yeterince reklâm almaması, dağıtım ağının sağlıksız oluşu, posta giderleri, geri dönüşü olmayan dergi ücretleri yereldeki dergilerin çoğunun kapanma sebebidir.
Yerel dergilerin ideolojik kamplaşmalar sebebiyle eleştirisi konumuz dışındadır.
Bazı dergilerin yerel araştırmacılarla çıkmış olması yanında yereldeki kimi dergilerin akademik tarzda yayını garipsenir.
Yerel dergilerin ekonomi alanında çıkışı, ancak kimi ticaret ve sanayi odası, belediye ve bazı firmalarca mümkündür. Değişen yönetimler sebebiyle ekonomi alanındaki yerel dergilerin bundan dolayı uzun ömürlü olması güçtür.
Yerel yönetimlerce desteklenen dergiler, genellikle belediyeler tarafından ücretsiz verilir.
Yerelde bazı magazin ve aktüalite eksenli, daha çok ticarî reklâm amaçlı çıkan dergiler, haberlerle yazıların ücretle yayını söz konusudur. Bu tarz dergilerin alıcısı, dergiye konu olan kurum, kuruluş ya da firmalardır, dergi ücretsiz olarak dağıtılır.
Resmî kurumların çıkardığı bazı dergiler, bülten tarzında kurumun çerçevesiyle sınırlı görünür.
Yerelde çıkan edebiyat-kültür-sanat eksenindeki dergiler, gençlerin dergi çıkarması, tanınması ve düşünce bazında var oluşlarını ortaya koyma amaçlıdır, çoğunlukla.
Bazen kimi şehirlerde az sayfalı olsa dahi bir ya da iki-üç arkadaşın çıkardığı yerel dergiler, çıkaran dar sınırlı ekibin ömürleri yettiğince yayınlanır.
Üniversite etrafında şekillenmiş, fakültelerde akademisyen olanların alanlarıyla ilgi çıkardıkları dergiler, çıktıkları şehre dair sayfaları olmasına rağmen, herkese ulaşmadığı için sempozyum bildirileri ile kimi etkinlik haberleriyle bazı makalelerle çerçevesi geniş sayılmaz.
Bazı derneklerin yerel dergileri, şehre özgü olmaktan çok, çevresiyle dar kalıbını kırmaktan uzak görünüme sahiptir.
Şehir Araştırmaları Merkezi'nde gerek ulusal gerek yerel dergileri buluştururken, yerel dergilere fazla önem veriyoruz.
Biliyoruz ki yerel dergiler, kapandıktan sonra unutulur, çoğunlukla. Bu ulusal dergilerin de kaderidir.
Dergilerin, süreli yayınların her bir şehirde biraraya getirilmesi, o şehir için önem arz eder. Bazen bir dergideki makale, üç- beş kitaba kaynaklık edecek denli öneme sahiptir.
Yerel dergilerin halk kütüphanelerinde yer alması, son dönemde yaygınlaştı. Ne yazık ki
yer darlığı, cilt giderleri gibi sebeplerle demirbaş kapsamında yer almıyor bir kısım kütüphanede, aldığımız bilgi bizi yanıltmıyorsa.
Gazeteleri unuttuk mu? Yılda birkaç adet çıkan dergi, muhafaza edilmiyorsa gazeteler için yazmaya gerek var mı?
Sanal ortamda elektronik yayınlarla gazetelere ulaşıldığını belirtenler itiraz edebilir.
Biz, basılı olmadıkça bir yayının yarına ulaşmasında kararsızız.
Bu klâsik kütüphaneciliğimiz için değil her ülke kütüphaneciliği için geçerli bir kuraldır.