TÜRKİYE'NİN DIŞ ÖDEMELER DENGESİ DÖVİZ KURU DALGALANMALARI VE GENEL EKONOMİK GÖSTERGELER

Cari açık nedeniyle ortaya çıkan Döviz kurlarındaki dalgalanmalar belirsizlik ve risk algısını artırmakta ve buda firmaların uzun dönemli kararlarını etkilemektedir. İhracat ve İthalat ve döviz kurundaki yükselmeden olumsuz etkilenmektedir.

Aynı şekilde fiyatlardaki oynaklık beklenen enflasyon ve gerçekleşen enflasyon oranlarını olumsuz etkileyerek, enflasyon hedeflemesi uygulamasını güçleştirmekte reel GSYİH ve Potansiyel GSYİH arasındaki farkı da olumsuz etkileyerek Ekonomik Performansı kötüleştirmektedir. Döviz kurlarındaki dalgalanmalar aynı şekilde tarım ve diğer dış ticaret sektörlerini de olumsuz etkilemektedir.

Yine döviz kuru belirsizliği dolarizasyon sürecini de beslemiştir geçmişte. Finansal globalizasyonun gittikçe artığı günümüzde enerji fiyatlarında meydana gelen gelişmeler tüm dünya ve ilgili ekonomiyi etkilemektedir. Döviz kurundaki oynaklık enflasyon-faiz oranı da olumsuz etkilemektedir. Buna benzer şekilde döviz kurundaki oynaklık iflasları artırmakta ve istihdamı da olumsuz etkilemektedir.

Cari açıkta meydana gelen değişimler aynı şekilde ikiz açıkta diye bilinen bütçe açıklarını da etkilemektedir. Bütçe açıklarının kapatılması için yurtdışından kaynak transferi, borçlanma uzun yıllar ülkemizde ciddi sorunlara neden olmuştur. Kamu açıkları ve borçlanma bütçe açıklarını geçmişte ülkemizde olumsuz manada ciddi şekilde etkilemiştir.

Aşırı kamu iç borçlanmaları ve bu kaynakların doğru yerlere yönlendirilmemesi büyüme-enflasyon ve faiz oranlarını da olumsuz yönde etkilemektedir. Büyük altyapı harcamaları yerine seçim harcamaları denilen harcamalara yönelinmesi ekonomiyi kısa-orta ve özellikle uzun vadede tahrip etmektedir.

Cari açık ülke ekonomisinin kırılganlığını artırarak 'sıcak para' hareketlerine karşı direncini de düşürmektedir. Ülkeye aniden giren çıkan aşırı para hareketleri ülke ekonomisinde ciddi sorunlara yol açmaktadır. Spekülatif saldırılar karşısında ülkenin savunma kabiliyetini düşürmektedir. Ülkemiz için çok önemli bir sektör olan turizm sektörü de cari açıktan, döviz kurundaki oynaklıktan olumsuz etkilenmektedir.

Erşan Sever yaptığı çalışmada döviz kuru ve turizm sektörü için şu bulgulara ulaşmıştır. Buna göre ekonomik gelişme sürecinde turizm gelirlerinin belirleyicilik boyutunun giderek yükselmesi ülkelerin turist sayısını iyileştirmeye yönelik çabalarını artırmaktadır.

Döviz kurları ve döviz kurlarının dalgalanması turistlerin ve tur şirketlerinin kararlarına etki yapabilmektedir. Çünkü döviz kurlarının oynaklığı turizme yönelik bir risk faktörü oluşturabilmektedir.

Bu bağlamda esnek döviz kuru politikalarının uygulandığı Türkiye gibi ülkelerde döviz kurunun oynaklığında artış görülmektedir. Bu nedenle döviz kurlarında meydana gelen dalgalanmaların turizm sektörüne etkisinin yönü ve büyüklüğü önem arz etmektedir.

Doğu Akdeniz'de verilen enerji mücadelesi ve altın politikamıza birde bu anlatılanlar ışığında bakmalıyız.